In het Innovatie en Demo Centrum (IDC energie) is in de 2SaveEnergy-kas op 27 januari het tomatenras Cappricia (RZ), met een plantdichtheid van 2,5 plant/m², geplant. In week 8 is een extra dief 1 op 2 aangehouden zodat we nu op 3,8 stengels/m² zitten.
De 2SaveEnergy-kas bestaat uit een combinatie van glas en een ETFE film om op die manier een isolerende spouw in het kasdek te creëren. Met zo min mogelijk input van energie willen de onderzoekers in deze kas een goede productie en kwaliteit bereiken. De doelstelling van de proef is 63 kg/m² productie, bij een gasverbruik van 19 m³/m². Onderzoeker Frank Kempkes van Wageningen UR Glastuinbouw vertelt over zijn ervaringen met kas.
“We zijn nu 7 weken onderweg en het energiegebruik, van 2,8 m³/m², valt ons tot nu toe erg mee. Daar staat tegenover dat het geen strenge winter was. Naast het dubbele dek draagt ook het dubbele scherm een steentje bij aan de energiebesparing. Het was tot nu toe gemiddeld zo’n 110 uur per week gesloten.
Op het teelttechnische vlak gaat het tot dusver goed. Het gewas ontwikkelt zich razendsnel, maar met etmaaltemperaturen van ruim 21°C over de laatste 3 weken kan dat ook bijna niet anders. Ook in deze kas valt het op hoe makkelijk de ruimte door de zon wordt opgewarmd. Met het mooie weer van de laatste tijd, valt de buis rond 9 uur in de morgen al weg en voor ‘s avonds een uur of 7-8 komt deze er niet meer bij.
De meest gestelde vraag van bezoekers aan deze kas gaan over de spouw. Wat gebeurt er als het sneeuwt? Is er geen vervuiling en wat als het kasdek bevriest? Zoals al gezegd, de winter stelde niet veel voor dus de ultieme sneeuwtest hebben we niet gehad. Als het al sneeuwde was de luchttemperatuur al weer snel boven het vriespunt, dus daar is niet veel over te zeggen. Wat we wel weten is dat je bij sneeuw en vorst niet kunt verwachten dat de sneeuw met een uurtje weg is. In verhouding met de warmtecapaciteit van lucht, is de benodigde smeltenergie om de sneeuw en ijs weg te krijgen simpelweg te groot. U weet uit eigen ervaring vast wel hoeveel warmte je op die momenten in de kas moet stoppen om het dek sneeuwvrij te krijgen.
Waarin we wel stappen hebben gemaakt, is de regeling om te reageren op sneeuw en vooral op het bevriezen van het kasdek. In een kas met een isolerend kasdek komt het in de winter regelmatig voor dat de dektemperatuur (aan de buitenkant) tot onder de dauwpunttemperatuur van de omgevingslucht afkoelt. Op die momenten slaat vocht uit de lucht neer op het kasdek. Daar bevriest het, met als gevolg dat de transmissie fors terugloopt. Als dat zich voordoet, zetten we de spouwventilatie aan, met als gevolg dat het kasdek ontdooit en het lichtverlies is opgeheven. Hiervoor hebben we een ‘frostpoint-meting’ geïnstalleerd. Samen met een oppervlaktetemperatuurmeting van het glas aan de buitenkant van de kas weten we nu of het dek bevriest. Zo ja, dan gaat de spouwventilatie aan.”
Dit project wordt gefinancierd vanuit het programma Kas als Energiebron, het innovatie- en actieprogramma van LTO Glaskracht Nederland en het ministerie van Economische Zaken (EZ).
Bron: Kas als Energiebron